2015 is bijna voorbij. Wellicht het laatste jaar dat ik samen met Frits op de Markt heb gezeten. Twee jaar al loopt de discussie om het standbeeld van Frits Philips te verplaatsen. Momenteel is het stil rondom een eventuele verhuizing. De discussie is echter niet ten einde. Intussen wacht Frits nog steeds op het verlossende woord.
Als ik goed in het gelaat van Meneer Frits kijk, lijkt hij er minder stralend uit ziet dan in zijn eerste jaren op de Markt. Een enigszins nostalgische blik in zijn ogen. Bedroefd bijna. Deze expressie zal niets te maken hebben met de aanstaande verplaatsing, vermoed ik. Jarenlang met je voeten tussen de KFC-verpakkingen en de lege MC Donalds bekers is eenvoudigweg niet plezierig. Eindhovenaren lijken hun helden niet altijd met veel eerbied te behandelen. Coen Dillen en Willy van der Kuijlen kunnen hierover meepraten. Terwijl PSV zijn wedstrijden afwerkt, baden zij in lege bierglazen en halfvolle frietbakjes. Mayonnaise druipt over hun kicksen.
Of zou Frits’ onbehagen voortkomen uit hetgeen hij in zijn stad ziet gebeuren? Natuurlijk zal hij trots zijn op de high-tech ontwikkelingen. Op de waardering die Eindhoven daarvoor internationaal krijgt. Daarin heeft hij per slot van rekening een reusachtig aandeel gehad. Maar de rol van Philips zelf lijkt meer en meer uitgespeeld. Philips-panden worden gesloopt of hergebruikt. We maken geen ‘lempkes meer op fabriek’. ASML heeft Philips inmiddels overvleugeld als grootste werkgever in de regio.
“Je kunt Philips wegnemen uit Eindhoven maar niet uit de Eindhovenaren” las ik destijds toen het hoofdkantoor naar Amsterdam vertrok. Nu heb ik het idee dat dat laatste toch aan het plaatsvinden is. Volgend jaar zal Frits’ familienaam van het PSV-shirt verdwijnen. Ik ben ervan overtuigd dat dat niet gebeurd was mocht Frits er nog zijn geweest. Hij zou persoonlijk naar de Amsterdamse burelen getrokken zijn. Alleen zijn aanwezigheid al zou de beslissing teniet gedaan hebben. Geld is niet alles.
Zijn de Philishaves bij Blokker straks het enige zichtbare van Philips in de Eindhovense binnenstad? Is er überhaupt nog een plaatsje voor Frits, ereburger, in de nieuwe binnenstadsvisie?
Mocht Frits verplaatst worden dan is de nieuwe locatie onbetwistbaar. Pal voor zijn Lichttoren, het meest markante gebouw van de stad. Daar waar bovenop zijn familienaam tot monument is verheven. Daar waar voorheen het Lampenmaakstertje zat totdat, ook zij, een verhuizing voor de kiezen kreeg.
De exacte richting van de plaatsing is echter een niet onbelangrijk punt. Hoe moet Frits, in karakteristieke regenjas, neergezet worden? Met het gezicht richting zijn geliefde Philips-stadion zou voor de hand liggen. Tenzij de naam Philips ook ooit van de voetbaltempel verdwijnt. Die eventuele aanblik zou ik hem willen besparen. Met zijn gezicht richting Piazza zou hij zich storen aan de waterpartij voor de fietsenstalling-ingang. Een knoeiboel die niet bepaald past in een ‘slimste regio’. Een kwartslag naar links dan? Nee, Frits is toch niet gek?
Mocht het daadwerkelijk zover komen, dan laat Frits maar lekker de Emmasingel in kijken. Daar waar alles begon. Het eerste fabriekje centraal tussen moderne Eindhovense hoogbouw. Een grootstedelijke aanblik. Grootstedelijkheid die zijn familie Eindhoven geboden heeft. Frits zal weer stralen.
Illustratie: detail uit tekening John Heijink