Foto: Bart van Overbeeke
Author profile picture

In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Maarten Steinbuch, Carlo van de Weijer, Daan Kersten, Lucien Engelen en Tessie Hartjes, probeert E52 uit te vinden hoe de toekomst eruit zal zien. De vijf columnisten zijn allemaal op hun eigen manier bezig met technologieën die oplossingen voor de problemen van onze tijd kunnen leveren. Deze zondag is Maarten Steinbuch aan de beurt.

Hier alle afleveringen van [MORGEN BETER]

(Foto Bart van Overbeeke)

 

Als alle kennis zo makkelijk toegankelijk is, is dan het gebruik van die kennis wat je nog moet leren?Maarten Steinbuch,

Afgelopen week hadden we onderwijsdag met onze faculteit Werktuigbouwkunde. Een van de onderwerpen was: hoe wordt ons onderwijs in 2030? Dat lijkt ver weg, maar is toch maar 13 jaar! Technologie ontwikkelt zich exponentieel, en onderwijs moet leerlingen geven waar ze mee verder kunnen, de toekomst tegemoet. In die 13 jaar gaat zo veel veranderen, en de jaren daarna nog veel meer. De bekende gedachten zijn: leren samenwerken, leren leren, een leven lang, etc. Maar laten we eerst eens met onze gedachten een beetje out of the box gaan: laten we over 2050 nadenken, 33 jaar verder, 1 generatie. Hoe ziet het er dan misschien uit?

Probeer je even in te beelden dat het inderdaad is gelukt tegen die tijd: je kunt in 2050 je hersenen direct koppelen met de ‘cloud’, het alwetende, verbonden netwerk met alle kennis ter wereld. Als dat zou kunnen, dan besef je dat (feiten)kennis eigenlijk geen waarde heeft: het is simpelweg te downloaden in je hoofd. We nemen in gedachten ook aan dat de zoekmachines dan zo ongelofelijk slim zijn geworden dat je ook precies kunt vinden wat je zoekt. Uploaden naar de cloud is ook makkelijk, even een back up maken van je hersenen. Als alle kennis zo makkelijk toegankelijk is, is dan het gebruik van die kennis wat je nog moet leren? Of kun je zelfs dat ook downloaden, de gebruiksaanwijzingen zeg maar. En wat is het verschil tussen een leraar en een leerling? Misschien gaat het om ervaring: het beleven en echt zelf toepassen van kennis? En als dat zo is, wie is dan de beste leraar?

Terug naar het hier en nu. In Finland hebben ze een heel erg interessant schoolsysteem, met veel persoonlijke aandacht, van mens tot mens. In Singapore leren ze om technologie te gebruiken op een goede manier in het onderwijs, en schakelen ze technologie wel in, maar de leraar blijft ook daar belangrijk. Wat is dan de rol van de snel opkomende internet kennisoverdracht die tegenwoordig online te verkrijgen is? Via MOOCs en online cursussen die door honderdduizenden studenten tegelijk worden gevolgd?

Op weg naar 2050 komen we eerst in 2030. Nog 13 jaar. We gaan draaien van kennis naar ervaring en zelfontdekking. Kennis kun je downloaden, ervaring voorlopig nog niet. Studenten gaan een ‘cafetaria’model hanteren voor de kennis: de beste colleges ter wereld kun je online overal vandaan halen. Wat overblijft is die ervaring, teamwerk, meester/gezel. Ik denk dat onze eigen faculteit Industrial Design – bij de start ruim 10 jaar geleden: geen colleges meer, geen cijfers, slechts portfolio’s en ontwerpprocessen, feitenkennis ophalen als je het nodig (denkt) te hebben – zijn tijd (te) ver vooruit was. Het was de ultieme problem based learning, zoals Maastricht dat al jaren voor zijn geneeskunde-opleiding heeft.

In het onderwijs van de (nabije) toekomst gaat het om systeemdenken, context aware engineering, human value engineering en teamwerk.

Misschien moet ons bachelor onderwijs op termijn helemaal bestaan uit alleen maar studententeams. Lijkt me heel gaaf!